Depresja młodzieńcza - odsłona pierwsza
Smutny, agresywny, przestał się uczyć, nic mu się nie chce…
Czy to tylko przejawy młodzieńczego buntu? Nie wolno ich bagatelizować, może się okazać, że to symptomy depresji. Cierpi na nią prawie jedna trzecia nastolatków. Przechodzą trudny czas, muszą zacząć podejmować ważne decyzje, ułożyć sobie relacje rodzinne i rówieśnicze, a do tego przeżywają gwałtowne emocje. Bez względu na przyczyny pojawienia się depresji warto dowiedzieć się jak im pomóc.
Zbliża się 10 października - Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego.
Depresja zajmuje pierwsze miejsce na liście najpoważniejszych problemów zdrowotnych świata.
DEPRESJA jest zaburzeniem, które MOŻE DOTKNĄĆ KAŻDEGO niezależnie od wieku.
Wiek chorego znacząco wpływa na obraz choroby – inne objawy depresji będą u nastolatka, a inne u osoby w wieku podeszłym. Bez wystarczającej wiedzy o tym, można depresji nie rozpoznać.
DEPRESJA MŁODZIEŃCZA
Depresję stwierdza się u 8% dzieci (dotyka ona równie często dziewczynki i chłopców).
ZABURZENIA DEPRESYJNE STWIERDZA SIĘ U BLISKO CO TRZECIEGO NASTOLATKA (32%). Dwa razy częściej chorują dziewczęta.
Do zachorowania dochodzi w wyniku współdziałania czynników:
- biologicznych, takich jak: nieprawidłowe działanie neuroprzekaźników w mózgu, zaburzenia regulacji hormonalnej w organizmie;
- psychogennych, obejmujących m.in.: indywidualną konstrukcję psychiczną (np. niska samoocena, skłonność do samokrytyki, brak poczucia bezpieczeństwa), depresyjne schematy myślenia (skłonność do automatycznego interpretowania faktów i wydarzeń na swoją niekorzyść), nieumiejętność radzenia sobie ze stresującymi sytuacjami, słabe umiejętności społeczne,
- środowiskowych, np.: trudna sytuacja rodzinna (rozwód lub separacja, utrata rodzica/obojga rodziców, zła sytuacja materialna, alkohol, przemoc), nadużycie seksualne, problemy szkolne, doświadczenie przemocy lub odrzucenia przez grupę rówieśniczą.
CZĘSTO OBJAWY ZABURZEŃ DEPRESYJNYCH UJAWNIAJĄ SIĘ WŁAŚNIE W WYNIKU ZADZIAŁANIA CZYNNIKA ŚRODOWISKOWEGO, ZEWNĘTRZNEGO – NP. KONFLIKTU W RODZINIE CZY NIEPOWODZENIA SZKOLNEGO.
Szczególnym okresem w rozwoju człowieka jest okres dojrzewania – czas wielkich zmian, które zachodzą zarówno w ciele, jak i psychice nastolatka. Młody człowiek staje przed tzw. zadania rozwojowymi, które obejmują:
- odpowiedź na pytanie „kim jestem”, ustalenie stosunku emocjonalnego do samego siebie,
- konfrontacja dotychczasowego obrazu samego siebie z rzeczywistością – zwykle jest źródłem rozczarowania i frustracji,
- akceptacja zmieniającego się wyglądu – nie ma chyba nastolatka, który nie przeżywałby trudności w tym zakresie,
- ustalenie celów w życiu, często połączone z obawami, czy uda się je zrealizować,
- ustalenie własnego systemu wartości i przekonań,
- separacja emocjonalna od rodziców, często połączona z przeżywaniem lęku, poczucia winy wobec nich,
- podejmowanie nowych ról społecznych (np. „dziewczyny/chłopaka”, czyli partnera w związku emocjonalnym z inną osobą) i większa odpowiedzialność w ramach już pełnionych ról (np. ucznia), - „odnalezienie się” w grupie rówieśniczej, zwłaszcza przy zmianie szkoły podstawowej na ponadpodstawową,
- określenie swojej tożsamości seksualnej (postrzegania samego siebie jako kobiety lub mężczyzny) i orientacji seksualnej (pociągu seksualnego do osób określonej płci).
DEPRESJA MŁODZIEŃCZA JEST CZĘSTO BAGATELIZOWANA przez rodziców czy opiekunów młodego człowieka, którzy tłumaczą jej objawy młodzieńczym buntem.
W efekcie nastolatek cierpi w milczeniu lub też, chcąc zwrócić uwagę otoczenia (czyli wołając o pomoc), podejmuje różne niebezpieczne działania tj. samookaleczenia, próby samobójcze, nadużywanie alkoholu i substancji psychoaktywnych.
WAŻNE:
ROZPOZNANIE DEPRESJI JEST ROZPOZNANIEM LEKARSKIM, MOŻE JE ZATEM POSTAWIĆ WYŁĄCZNIE LEKARZ, docelowo powinien być to psychiatra bądź psychiatra dzieci i młodzieży.
Nie istnieje żaden pewny i prosty sposób na rozpoznanie u siebie lub osoby bliskiej depresji, KAŻDORAZOWO POTRZEBNA JEST OPINIA SPECJALISTY.
Materiał ukazuje się w ramach projektu "Pomoc dla rodziny - wzmacnianie kompetencji rodzicielskich i prawidłowych postaw poprzez przeprowadzenie warsztatów grupowych dla rodziców z problemami wychowawczymi". Projekt ten został nagrodzony w otwartym konkursie Powiatu Gostyńskiego „Pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie szans tych rodzin i osób”. Dzięki termu projekt uzyskał grant z Powiatu Gostyńskiego. Projekt jest też realizowany ze środków własnych Stowarzyszenia „DZIECKO” i przy wsparciu rzeczowym PCPR w Gostyniu.
Wykorzystano materiał własny i materiał Ministerstwa Zdrowia