Obserwuje się również bardzo często zaburzenia myślenia, a wśród nich ograniczenie postrzegania rzeczywistości wyłącznie do jej cech negatywnych, czyli zniekształcenie poznawcze. Osoba dotknięta tym objawem wyraźnie widzi wszelkie negatywne aspekty swojego życia, zdaje się jednak lekceważyć wszelkie jego aspekty pozytywne.

W depresji występuje szeroko pojęte pesymistyczne postrzeganie rzeczywistości. Amerykański psychiatra Aaron Beck opisał zespół objawów znany odtąd jako Triada Poznawcza Becka. Dotyczą one negatywnych przekonań odnośnie własnej osoby, otaczającego świata oraz przyszłości. Na przykład chory z depresją może sobie pomyśleć „JESTEM ZEREM, INNI NIE MAJĄ DLA MNIE SZACUNKU, NIGDY NIE PORADZĘ SOBIE W ŻYCIU I PRACY”. Takie skrajnie pesymistyczne postrzeganie rzeczywistości może silnie wpływać na odczuwane POCZUCIE BEZSILNOŚCI.

Często zgłaszanym i bardzo uciążliwym problemem są skargi na ZABURZENIA KONCENTRACJI UWAGI. Ich przyczyn w depresji można doszukiwać się w przeniesieniu uwagi na towarzyszące chorobie myśli i emocje oraz lęk i niepokój. Dodatkowo zaburzenia koncentracji stanowią znaczne utrudnienie w realizacji codziennych obowiązków w szkole, domu i pracy.

Innym często zgłaszanym w depresji problemem jest TRUDNOŚĆ W PODEJMOWANIU DECYZJI.

NALEŻY ZAWSZE REAGOWAĆ W PRZYPADKU ZAOBSERWOWANIA U MŁODEGO CZŁOWIEKA OBJAWÓW DEPRESJI.

Ta choroba przebiega często skrycie, a to niesie ryzyko, że pozostanie niezauważona.

OBJAWAMI DEPRESJI U DZIECI I MŁODZIEŻY SĄ:

1) smutek, przygnębienie, płaczliwość; u dzieci i nastolatków w odróżnieniu od dorosłych bardzo często dominuje drażliwość, dziecko łatwo wpada w złość lub rozpacz, może demonstrować wrogość wobec otoczenia – zachowuje się w sposób odpychający, zniechęcający do nawiązania kontaktu,

2) zobojętnienie, apatia, zmniejszenie, a nawet utrata zdolności do przeżywania radości; dziecko przestaje cieszyć się z rzeczy lub wydarzeń, które wcześniej sprawiały mu radość,

3) poczucie znudzenia, zniechęcenia; ograniczenie lub zaprzestanie aktywności, które wcześniej były dla dziecka ważne lub przyjemne (np. zabawa, hobby, spotkania z rówieśnikami), a także niechęć do podejmowania codziennych obowiązków lub zupełne ich zaniechanie. Dziecko może np. odmówić porannego wstawania, chodzenia do szkoły, wychodzenia z domu, a w skrajnych przypadkach - ze swojego pokoju, zaniedbywać higienę osobistą, naukę i tym podobne,

4) wycofanie się z życia towarzyskiego, ograniczenie kontaktu z rówieśnikami,

5) nadmierna reakcja na uwagi, krytykę – dziecko reaguje rozpaczą lub dużą złością, nawet gdy zwróci mu się uwagę w bardzo delikatny sposób i dotyczy ona błahej sprawy,

6) depresyjne myślenie („wszystko jest bez sensu”, „i tak nic mi się nie uda”), niska samoocena („jestem beznadziejny/a, gorszy/a, nieatrakcyjny/a, głupi/a”); nieproporcjonalnie pesymistyczna ocena rzeczywistości, własnych możliwości, przyszłości,

7) poczucie bycia bezużytecznym, niepotrzebnym; nadmierne obwinianie się nawet za te wydarzenia i okoliczności, na które nie ma się wpływu (np. obwinianie się za konflikt między rodzicami),

8) w ciężkich przypadkach depresji mogą wystąpić objawy psychotyczne (charakteryzujące się nieprawidłowym, zniekształconym przeżywaniem rzeczywistości): omamy (inaczej halucynacje), najczęściej słuchowe, rzadziej wzrokowe i węchowe i/lub urojenia (fałszywe przekonania na temat samego siebie i/lub otoczenia).Treść tych objawów jest zgodna z depresyjnym nastrojem. Omamy przyjmują postać np.: głosu krytykującego postępowanie i poczynania chorego, przekonywującego o jego winie, bezużyteczności lub nawet nakazujące mu się okaleczyć lub zabić; rzadziej obejmują wizje zniszczenia, katastrofy lub zapach śmierci i rozkładu. Urojenia najczęściej dotyczą winy, grzeszności, oczekiwania na karę, poczucia nadciągającej zagłady, kataklizmu. Objawy psychotyczne w przebiegu depresji u dzieci są rzadkością, natomiast mogą występować u nastolatków,

9) uczucie niepokoju, napięcia wewnętrznego; często zaburzeniom depresyjnym towarzyszy lęk – niemal nieustający, o stałym nasileniu, nieokreślony – trudno wskazać przyczynę lub obiekt takiego lęku („sam nie wiem, czego się boję”),

10) podejmowanie impulsywnych, nieprzemyślanych działań („i tak na niczym mi nie zależy”); picie alkoholu, stosowanie innych środków psychoaktywnych (narkotyki, „dopalacze”) – często w celu złagodzenia lęku, napięcia, smutku,

11) działania autoagresywne, np.: samookaleczenia (rozmyślne uszkadzanie swojego ciała przez cięcie się ostrymi przedmiotami, przypalanie zapalniczką, papierosem, drapanie, gryzienie i tym podobne), rozmyślne zadawanie sobie bólu, zażywanie w nadmiarze leków w celu „zatrucia się” (ale nie w celu odebrania sobie życia),

12) myśli rezygnacyjne („życie jest bez sensu”, „po co ja żyję”) fantazje na temat śmierci („co by było, gdybym umarł?”, „innym byłoby lepiej, gdyby mnie nie było”),

13) myśli samobójcze (rozmyślanie, fantazjowanie na temat odebrania sobie życia), tendencje samobójcze (planowanie lub czynienie przygotowań do popełnienia samobójstwa), a w skrajnych przypadkach – próby samobójcze, czyli podejmowanie bezpośrednich działań mających na celu odebranie sobie życia.

WAŻNE:

ROZPOZNANIE DEPRESJI JEST ROZPOZNANIEM LEKARSKIM, MOŻE JE ZATEM POSTAWIĆ WYŁĄCZNIE LEKARZ, docelowo powinien być to psychiatra bądź psychiatra dzieci i młodzieży.

Nie istnieje żaden pewny i prosty sposób na rozpoznanie u siebie lub osoby bliskiej depresji, KAŻDORAZOWO POTRZEBNA JEST OPINIA SPECJALISTY.

 

PRZYDATNE TELEFONY:

1. TELEFON ZAUFANIA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY – 116 111 (Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę)

Telefon jest anonimowy, bezpłatny i dyskretny. Konsultantami są psychologowie i pedagodzy. Telefon działa codziennie, 7 dni w tygodniu przez 24 godziny.

2. TELEFON ZAUFANIA RZECZNIKA PRAW DZIECKA DLA DZIECI, MŁODZIEŻY I MŁODYCH DOROSŁYCH (do 25 r. życia) – 800 12 12 12

Bezpłatny, działa codziennie, 7 dni w tygodniu przez 24 godziny. Konsultanci udzielają wsparcia psychologicznego.

3. TELEFON ZAUFANIA MŁODYCH STOP DEPRESJI - DLA DZIECI, MŁODZIEŻY I MŁODYCH DOROSŁYCH (do 25 r. życia) – 22 484 88 04 (Fundacja ITAKA)

Dostępny od poniedziałku do soboty w godz. od 11.00 do 22.00

 

1444.  

 

Materiał ukazuje się w ramach projektu "Pomoc dla rodziny - wzmacnianie kompetencji rodzicielskich i prawidłowych postaw poprzez przeprowadzenie warsztatów grupowych dla rodziców z problemami wychowawczymi". Projekt ten został nagrodzony w otwartym konkursie Powiatu Gostyńskiego „Pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie szans tych rodzin i osób”. Dzięki termu projekt uzyskał grant z Powiatu Gostyńskiego. Projekt jest też realizowany ze środków własnych Stowarzyszenia „DZIECKO” i przy wsparciu rzeczowym PCPR w Gostyniu.

 

Wykorzystano materiał własny i materiał Ministerstwa Zdrowia